‘Omdat wij nu eindelijk zullen leven volgens de stem van ons eigen, innerlijke geweten!‘ riep Erwin uit terwijl hij in de hoog oplaaiende vlammen staarde.
‘Maar of dat ons ook inderdaad lukken zal?’ merkte Paul ongelovig op.
‘Het moet! Anders wordt het nooit beter.’
Zij wachtten totdat alle vuren uitgebrand waren. Toen liepen zij verder, de donkere nacht in.
Idealen!
Dit, lieve lezertjes is het einde van de kinderboekenserie ‘De kinderen van nummer 67’ door Lisa Tetzner, reeds lang begraven op de boekenberg, maar hier bij mij nog integraal te lezen, alle negen delen. Een geweldig voorbeeld van boeken die snappen hoe alles moet, die kinderen opvoeden in het naleven van solidariteit en broederschap.
Het zijn de boeken die ik kreeg van mijn grootvader, zelf ook al heel lang dood. Toch komt hij nog wel eens bij mij terug, zoals vandaag, niet toevallig op 1 mei: Jaap van Praag, socialist van het eerste uur. Door hem heb ik nog steeds een zwak voor mensen met idealen, voor iedereen die hartstochtelijk streeft naar een betere wereld.
Zou mijn grootvader (die ik ook echt ‘grootvader’ noemde, niet opa) mijn boeken snappen? Zou hij begrijpen dat in de verhalen van zijn oudste kleindochter goed en fout helemaal niet zo duidelijk gescheiden zijn, dat ik de antwoorden niet zo makkelijk vind als hij en zijn oude verzetsvrienden van de NSDAP en de VARA?
Ik heb er nooit met hem over kunnen praten, mijn grootvader deed niet aan kindertaal. En toen ging hij dood.
Toch, denk ik, leeft iets van hem in mij voort. En hij heeft ook een soort antwoord gegeven, zie ik ineens. Een zelfgemaakt gedicht in mijn poesiealbum, indertijd vol onbegrip door mij opzij geschoven (er stond niet eens een mooi poesieplaatje bij). Maar nu denk ik: ja, ach ja…
De mooiste dingen zie je niet
De fijnste wijsjes hoor je niet
De wijste woorden zegt men niet
De liefste dromen kent men niet
Maar dingen, wijsjes, woord en droom
Vertolken soms die verre toon;
Weerspiegelen een ander land
Zoals een boom aan waterkant.
Jaap van Praag (1911-1981)
Één reactie op “Bericht van mijn dode grootvader (op 1 mei)”
Ontroerend! Ook mijn grootvader (die ik op z’n Urks ‘bèbe’ noemde, schreef een zelfgemaakt gedichtje (zonder plaatjes)met zijn mooie vulpenhandschrift in mijn poesiealbum, heel lang over verschillende bladzijden heen – wat ik toen stom vond en later natuurlijk een schat. Wat jammer dat jouw grootvader met al zijn verhalen en levenservaringen in de oorlog maar 70 jaar geworden is.