Is een uitgever een vroedvrouw?

Ik had een tijdje een vriendin die belangrijke boeken schreef. Op een dag ging ze trouwen en haar uitgever was getuige. ‘Dat is niet zo raar’  zei de uitgever in haar speech, ‘want als uitgever ben ik ook de vroedvrouw van al haar boeken.’
Niet veel later veranderde die vriendin van uitgever. Ze was enorm verbaasd dat haar oude uitgever woedend op haar was. Maar ik had zelf toen net een baby gekregen en dacht: je vroedvrouw sleept je langs de poorten van de hel, die ziet je op je allerzwakst en op je allersterkst en aan het eind ben je diep en hevig verliefd op haar geworden – die verlaat je toch ook niet zomaar voor een ander?

Mijn eerste uitgever was een lieve oude man en ik ben hem eeuwig dankbaar dat hij mijn eerste boek wilde uitgeven. Maar Jan, zo heette hij, vond alles goed wat ik schreef. Dat was drie boeken lang heerlijk, maar toen verlangde ik naar iemand die zei: doe dit niet en dat wel, die vragen stelde, die overzag waar ik zelf te dicht op zat. Toch een soort vroedvrouw dus.
En toen kwam Liesbeth op mijn pad. Van haar moest ik mijn boek ineens wel vijf keer helemaal opnieuw schrijven, en daarmee begon het echte werk. Maar toen Het heksenhotel eenmaal af was, was het wel precies het boek geworden dat ik al die tijd had gewild. En al die lange maanden leefde Liesbeth mee, soms streng, soms vrolijk, soms zei ze onzin en soms wijze dingen –  maar het belangrijkste: ze was er. Zelfs toen ik op reis ging, stuurde ze twee jaar lang elke week (elke week!) een mailtje naar me en het schrijven ging ondertussen gewoon door. Mijn olifantenboek heb ik zelfs aan Liesbeth opgedragen.
Dus ja, er zullen vast schrijvers zijn die een uitgever vooral, heel praktisch, zien als een makelaar van boeken, maar ik ben dat anders gewend.

Overspelig

Ik ging op een berg wonen en ik ging andere dingen schrijven. Nooit meer lief was het eerste boek dat helemaal nieuw was, ook voor mij, en toen was Liesbeth al met pensioen. Ik kreeg een nieuwe uitgever, zomaar cadeau. Een uitgever die goed was in vrolijke boeken in series. Van die boeken waardoor mijn royaltie-afrekening er aan het eind van het jaar toch nog best goed uitziet en waardoor steeds meer scholen mij uitnodigen om workshops aan kinderen te geven. Precies wat ik wilde. Een tijdje geleden dan.
Want hoe raarder ik ga schrijven, hoe meer ik ga verlangen naar een uitgever die ook een beetje raar is. Die het aanmoedigt als ik minder voorspelbaar ben en die mijn boeken vervolgens als zijn of haar kinderen ziet en er dag en nacht voor in de weer is.
Misschien bestaat zo’n uitgever helemaal niet. Toch moest ik het zeker weten. En daarom ben ik nu in Nederland, een beetje stiekem, bijna overspelig. Met mijn rode bloem in mijn haar drink ik sloten vol koffie met wel drie uitgevers. En tussendoor denk ik heel diep na. Is een uitgever, is mijn uitgever, een vroedvouw?
Wordt vervolgd!