De Barbapapa’s van Anastasia Steel

Goed, ik heb het gelezen, die Vijftig tinten grijs. Achter elkaar en helemaal uit.

Mijn dochter had me al gewaarschuwd voor de barokke stijl, maar ik zei: ‘Daar kijk ik wel doorheen.’ Je leest Vijftig tinten niet om literair verrast te willen worden. Maar het was lastiger dan ik dacht. Vooral de metaforen. Gebruik ze dan niet, zou je zeggen. Wat moeten we bijvoorbeeld denken van ‘Ik ben serieus getroffen door vlinders. Ze groeien weelderig in mijn buik’ – dat het daarbinnen stikt van de rupsen?

Poolstok

Meest hardnekkig: de twee theatrale alterego’s van hoofdpersoon Anastasia: ‘mijn onderbewustzijn’  en ‘mijn innerlijke godin’.
Dat onderbewustzijn is een hyperbewust duveltje uit een doosje, dat Anastasia’s geweten moet voorstellen. Ze (want het is een vrouw)  ‘steekt haar lelijke, spottende kop op’ of ‘doet een vreugdedansje in een rood hoelarokje’. Ook valt ze vaak flauw of ‘zoekt gillend een goed heenkomen achter de bank.’ Om daar later weer voorzichtig achter vandaan te komen ‘de schrik nog zich zichtbaar op haar bleke snuitje.’ Maar dit is toch echt de meest spectaculaire: ‘Mijn onderbewustzijn zwaait met haar lange magere vinger  en verandert dan in de weegschaal van Vrouwe Justitia.’ Barbapapa is er niks bij!
En die innerlijke godin? Die is enorm sportief zodra ze seksueel geprikkeld wordt. Dan ‘doet ze sierlijke radslagen’, ‘danst een stuk uit het Zwanenmeer’ of ‘springt met een poolstok over de vierenhalve meter hoge lat’. Soms zwaait ze alleen maar ‘heen en weer op een ‘primair, vleselijk ritme’ – wat dat ook mag zijn.

Mannenfantasie

Halverwege het boek verandert het het verhaal van kasteelroman in sm, en dat is verrassend. Paginalange ‘contracten’, opsommingen van allerlei interessante attributen (ik noem de ’spreidstang’) en van de diverse mogelijkheden tot ‘anaal fisten’  aan toe. Dus dat durven al die vrouwen over de hele wereld gewoon ergens in een trein te lezen? Stoer!
En natuurlijk lees je door, want: gaan ze dat dan echt allemaal doen met elkaar?
Het antwoord (spoiler!) is nee. Na de zweep is het over voor Anastasia. Maar dan heb je wel de ene na de andere soft-sm scène voor je kiezen gekregen. Het houdt nooit op!
Misschien werkt dat beter als je af en toe een stukje leest. Ik las het hele verhaal achter elkaar door. ‘s Avonds in bed, man weg, en helemaal leeg na weer een slopende schrijfdag. Overkill wellicht, maar toch kon ik me maar niet identificeren met de hoofdpersoon. Anastasia Steele (wel een heerlijke naam) is een saai studentje dat op haar eenentwintigste nog niet eens heeft gezoend. Maar zodra de gevaarlijke Christian alleen maar naar haar kijkt transformeert ze in een seksslaaf die alles meteen snapt, kan en lekker vindt. Opnieuw en opnieuw en opnieuw. En alleen zolang ze met hem is. Zo ongeloofwaardig, en zo’n  mannenfantasie ook, dat ik me steeds meer begon te ergeren. Wat een onfeministisch boek!

Handboeien

Voeg daarbij de Barbapapa’s die me steeds uit het verhaal sleurden en tsja, dan vrees ik toch dat ik, in tegenstelling tot al die andere vrouwen, Vijftig tinten niet op mijn nachtkastje laat liggen. Ik heb er wel iets van opgestoken: dat ik dat onderdanige niet echt leuk vind, zelfs niet als gedachte-experiment. Bij het idee van handboeien alleen al word ik claustrofobisch. En een man die om de haverklap zegt: ‘Kom klaar voor mij’ – tsja, die zou ik echt mijn bed uitschoppen.