Griezeltrein

De trein was het decor van een horrorfilm geworden, inclusief opspattend bloed en gillende figuranten.
Het ene moment zit je nog dromerig naar buiten te kijken, plaatjes van sneeuw en koeien – het volgende moment staat de trein met een ruk stil en rennen er paniekerige conducteurs voorbij.

Nazorg

Het was dus een ‘aanrijding met persoon’  zoals iedereen van de NS het hardnekkig noemde (zouden ze daarop getraind zijn?) en de coupé waarin ik zat, was zo’n beetje eersterang. ‘Er liggen overal delen‘  zei de conducteur streng  tegen een argeloos meisje van een jaar of achttien dat vroeg of ze mocht uitstappen. ‘We gaan zo dadelijk weer rijden, zo dadelijk weer rijden‘  gilde de andere conducteur de hele tijd in shock. Een ouder echtpaar barstte in tranen uit, terwijl anderen heel nuchter de planning in de gaten hielden: ‘Ze zeggen wel dat we nu twee uur oponthoud hebben, maar wie zegt dat dat niet meer wordt? En komen er nou wel of geen bussen, waarom is de informatie zo tegenstrijdig?‘
Uiteindelijk ging het nog heel snel en efficiënt. Brandweerwagens, politie, de machinist die werd vervangen, net als de conducteurs. Er kwam zelfs een nazorg-team in onze coupé. ‘We zijn hier om met u te praten. Wie wil er praten?’ Ze hadden speciale kaartjes voor ons bij zich met telefoonnummers als we daarna nog meer wilden praten. Even waren wij in onze coupé enorm saamhorig. Met het oudere echtpaar voerde ik diepgaande gesprekken over dood en verlies.
Maar zodra de trein weer ging rijden – met een andere machinist- werd het al minder. En toen we moesten uitstappen in Amersfoort vond ik het eigenlijk vervelend dat we als een soort speciale groep werden omgeroepen: ‘Voor de mensen die net zijn aangekomen met de vertraagde trein uit… wacht nu nog een andere trein in de richting…’  Iedereen haastte zich zwijgend een andere kant op.

Routine

En nu ben ik terug in Spanje en realiseer me hoe anders zoiets hier zou gaan. Ik bedoel niet dat we amper treinen hebben. Ongelukkige mensen verhangen zich hier aan een olijfboom, zoals laatst die eenzame boer in Montefrio. Maar dan is het zijn vader die hem van de boom haalt, samen met de buurman, en het hele dorp dat naar de kerk komt om afscheid te nemen.
In het volle, verstedelijkte Nederland zijn rouw, ongeluk en ziekte extreem geïnstitutionaliseerd, die kunst verstaan we tot in de perfectie. Zo’n NS schijnt de afhandeling van ‘aanrijding met persoon’  zo’n tien keer per week te doen. Dan wordt ook dat routine.
Terwijl hier: de familie, het dorp, de kerk.