Kleine Anna van vroeger snikte zich door de Dodenherdenking heen.
Dat begon al de week ervoor, met al die oorlogsfilms op tv. Ik nam het allemaal bloedserieus, alsof ik alle doden in de familie persoonlijk kende.
Grootouders
Tijdens het schrijven van Jona, mijn eerste boek met een joods kind in de hoofdrol, dacht ik vaak aan mijn grootouders. Hoe het is om kinderen te krijgen en op te voeden in een oorlog. Ik zag ook alsmaar dat beeld van mijn vader: een kleuter met zijn koffertje bij de bushalte, wachtend tot hij zou worden opgehaald door mensen die hij oom en tante moest noemen.
De afgelopen tijd is mijn perceptie van Dodenherdenking verschoven. Dit jaar gaat het voor mij niet om het drama van Schindlers List of Anne Frank, maar om een echo van iets dichterbijs.
Mijn grootouders. Hun kinderen. Twee van de vier vonden het leven te zwaar en stopten ermee. De andere twee kregen zelf kinderen.
Ik ben dat kind. Ik leef.
Dit jaar rond 4 mei gaan mijn gedachten niet naar Anne Frank, en zelfs niet naar de familieleden die stierven in de concentratiekampen. Maar daarvoor in de plaats is er een ander beeld wat maar niet uit mijn hoofd gaat: dat kleutertje met zijn koffer, wachtend tot hij wordt opgehaald. Alleen.
