Anna van Praag

Spanje is minder ontwikkeld dan Nederland en Zuid-Spanje is het ergst: een soort olijvenoerwoud. De kinderen in Andalucia missen daardoor een bepaalde aansluiting met de wereld. Dus geven we ze allemaal een gratis computer.
Wat hiervan is waar? In ieder geval het laatste. Alle kinderen van de hoogste twee klassen van de basisscholen in heel Andalucia krijgen vandaag een gratis laptop van de regering. Dus ook onze Chaia. Dat wij hier thuis twee vaste computers en drie laptops hebben, doet niet ter zake. Weken is hier naar toegeleefd, brieven van de schooldirecteur en alles, en vandaag is het zover: de ouders mogen de computers ophalen. Zelfs Chaia doet hysterisch opgewonden alsof ze nog nooit eerder een laptop in handen heeft gehad.

Ons is huis is door al die regen zo vochtig als de tropenkas bij Artis. Dat heeft voordelen, bijvoorbeeld voor je haar. Nog nooit zulk mooi haar gehad: leuke krullen, zomaar uit zichzelf. Minder fijn is het in de keuken. Je krijgt geen lucifer meer aan, waar je ze ook verstopt: nat! En het zout wordt zoutsap. In de kast, in de la, in een afgesloten pot. Nog heel moeilijk om goed te doseren, dat sap.
Al dat water leidt ook regelmatig tot kortsluiting en vandaag is dat bij de verwarming. Wat nu? Ilco is nog steeds bij zijn vader in het ziekenhuis. Ik bel buurman Dean, een Australier die voor de romantiek naar Andalucia is gekomen. Hij is onlangs begonnen met zijn droom: geitenhoeden. Een eigen kudde en dan leven van de kaas. Net als de grootvader van Heidi, zeg maar.
Het duurt uren voor Dean komt en ik word een beetje mopperig: die loopt natuurlijk meditatief door de velden, jonge geitjes voor het eerst naar buiten, reuze idyllisch – maar mijn jonge geitjes hebben het koud! Eindelijk zwaait de deur open. ‘Sorry,’ hijgt Dean die verbazingwekkend snel de geur van zijn geiten heeft overgenomen en er bepaalt niet meditatief uitziet. ‘Ik kon niet ophouden met melken; de helft had borstontsteking.’

Slecht-nieuws-telefoontjes zijn altijd eng en deze al helemaal: de vader van Ilco is omgevallen, de reus geveld. Hoe kan dat? Ja, hij is 88, maar deze opa gaat 100 worden, dat wisten we zeker. Zo’n rots in de branding, zo’n man als een boom, nooit ziek. Zo’n stille, bijna norse verschijning die dan ineens zeldzaam lief uit de hoek kan komen. Ilco vliegt meteen naar Nederland, ik blijf op de berg achter met drie wanhopig snikkende meisjes. ‘Opa, opa, neeeeee!’

Ik word wakker en denk feestelijk: 8 maart vrouwendag!
Dat denk ik trouwens helemaal in mijn uppie. Niemand van mijn vriendinnen zal me vandaag een mail sturen met ‘gefeliciteerd met vrouwendag’ erin. Ze hebben er helemaal niks mee, met dit Aletta Jacobsgevoel van sterke vrouwen. Neem Suze Groenweg, de eerste vrouw in de tweede kamer, die was een verre tante van mijn moeder. Dat is toch stoer? Of ‘brood en rozen’, dat was de leus van de vrouwen die ruim honderd jaar geleden voor het eerst de straat op gingen. Brood en rozen, dat vind ik mooi….
Maar hier haken zelfs mijn bloedeigen dochters af. Ze luisteren heus wel braaf naar mijn uitleg over wat dat is, vrouwendag. ‘O ja , dia de mujer, dat hebben we op school gehad’ (de Spaanse scholen zijn erg goed in feestdagen). Maar daarna gaan ze gauw weer met de barbies spelen. Barbies! Toen ik twaalf was, was dat ongeveer het meest seksistische (en dus bijna verboden) speelgoed wat je kon hebben. Ik kijk naar ze en denk: is dit de nieuwe generatie vrouwen, de vierde feministische golf zeg maar?

Schrijvers die eigenlijk iets anders zijn, het komt vaker voor dan je denkt.
Zo’n Francien Oomen, die is dus eigenlijk industrieel vormgever. Best veel kinderboekenschrijvers zijn tevens illustrator. Joke van Leeuwen deed eerst de kunstacademie van Antwerpen – alsof dat alleen al niet heel bijzonder is. Anderen komen vanuit de muziek. Harrie Jekkers van Klein Orkest kreeg onlangs een zilveren griffel voor een kinderboek. Jaap Robben is cabaretier, Sanne Vogel actrice en Ted van Lieshout grafisch vormgever.
Het lijkt wel of al die multitalenten per ongeluk kinderboeken zijn gaan schrijven en vervolgens, bijna huns ondanks, heel goed geworden zijn. Want tsja, de muziek, het podium of het penseel blijven toch trekken… Dat geeft zo’n schrijver een aureool van bijzonderheid. En precies dat is af en toe best griezelig als je zelf, zoals ik, altijd alleen maar dat wilde en kon: schrijven. Maai ons alsjeblieft niet al te veel gras voor de voeten weg, jullie explosieve creatieven die eigenlijk muzikant zijn… die eigenlijk beeldend kunstenaar … of, helemaal erg, die eigenlijk prinses zijn!

‘Neem je ook kippen?’ vragen de mensen. ‘Lekker je eigen eitjes eten. Neem je geiten, leuk zelf kaas maken! Of paarden, honden?’ En dan komt er zo’n idyllische blik in hun ogen. Zo’n ‘droomhuisje in Toscane’ blik. Want het kan, op zich, bij onze boerderij tussen de olijfbomen. Ruimte genoeg.
Ik haast mij dan altijd om nee te roepen. Zelfs tegen paardendochter Chaia. Nee, we doen het niet, nee, ook geen paard. ‘Maar mam… alsjeblieft…’ NEE!
(lees verder wat er toen gebeurde)

‘Ga je zó olijfpitten scheppen?’
Glimmend paars jurkje, mijn nieuwe Marrakech-ring, elegante muiltjes, felrode lippenstift.
JA, zo ga ik olijfpitten scheppen. Onze verwarming brandt op pitten, heel milieubewust, maar wat ze er niet bij zeiden toen we hem kregen: hoeveel je daarvan nodig hebt per dag. Op en neer rijden naar de olijfoliefabriek is een terugkerend klusje voor Ilco geworden, en soms voor mij. Zelfs als je net dagen achter elkaar walmend van de musk door Marrakech hebt geflaneerd.
In de fabriek helpt het trouwens enorm, mijn outfit. Ik hoef maar een paar keer vaag met een schep te wapperen, of ik krijg al hulp van alle kanten en de gevulde zakken worden zo hup in de auto getild. En zelfs als ik, bevallig wegrijdend, met de Landrover een volle olijvenkar ram, blijven ze lachen.
En ik? Ach, ik ben hier helemaal niet. Ik ben lekker nog in Marrakech.

Er zit een man met een ei op het grote plein. Een rauw ei en eromheen staan drie waxinelichtjes. Wat doet die man daar?
Hij probeert dat ei te koken, zegt Bloem.
Hij voorspelt de toekomst, zegt Ilco, en dat denk ik ook. In dat ei zit natuurlijk alles dat nog komt, je nieuwe leven na nu.
LEES VERDER

‘Ik vier mijn verjaardag maar niet’.
Dat zul je mij niet snel horen zeggen. Ik ben dol op verjaardagen, vooral op die van mezelf. Ooit stond ik bekend om de schalen vol appelbollen die ik bakte. En iedereen mocht ze komen opeten. Of ik kookte voor al mijn vriendinnetjes: twee dagen in de keuken en heel veel drank.
De laatste jaren zijn mijn partijtjes erg exotisch geworden. Ik herinner me taartjes middenin woest Patagonie, een chic diner in Rwanda, en het duurste kopje koffie ooit bij cafe Florian in Venetie. En natuurlijk Rio de Janeiro vorig jaar: dansend op het carnaval werd ik veertig (ik word namelijk, tot groot vermaak van mijn dochters, al een paar jaar veertig).
Maar nu. Na een paar weken op de berg voel ik me als een moemin in winterslaap. De slome post brengt één kaart (dank je wel mam!) en tjsa, die regen. Rusteloos drentel ik door het huis, in mijn dromen brengt mijn zus frambozen en rijden we de wijde wereld in met de Landrover. Ik wil feest, ik wil iets groots, ik wil…

Jullie hebben sneeuw, wij regen.
In geen dertig jaar heeft het zo lang en zo veel geregend in Zuid Spanje. De huizen zijn er ook helemaal niet op gebouwd. Iedereen heeft lekkende daken en water dat binnen op de muren staat. Denk: een soort zwarte schimmel. Denk: het geratel van regen in diverse pannetjes. Denk: voortdurend met je sok in de nattigheid staan. Denk: af en aan flakkerende stroom en vandaag een verdronken satelliet (dus geen internet). Een weerbarstig manuscript vol doorhalingen voor mijn neus en die engelen ook alweer weg. Denk: Anna chagrijnig.